हल्ली माझे चालणे खूप कमी झालेय. पहिल्यासारखे नियमित जाणे होत नाही व त्यामुळे ह्या ऋतूत पारसिक हिलवर फुलणारी फुले पाहिली गेली नाही. असेच एकदा चुकून चालायला गेले होते. आदल्या दिवशी जिप्सीने अडुळश्याची फुले व्हाट्सअप्प ग्रुपवर टाकली होती. टेकडीवर अडुळसा कुठे आहे हे मला माहित आहे म्हणून विचार केला की आपणही एक फेरी मारून फोटो काढावेत. अडुळश्याचे फोटो काढून परत रस्त्यावर येत असताना एका लहान झाडाने लक्ष वेधून घेतले. झाडाची उंची साधारण सहा ते सात फूट होती व अगदीच बाळ झाड वाटत होते. लक्ष गेले ते त्याच्या फुलांमुळे. अगदी पिटुकली, माचीस काडीच्या डोक्याएव्हढी फुले बघून लगेच फोटो घ्यायला सुरुवात केली. घरी गेल्यावर थोडी शोधाशोध केली तेव्हा कळले की हा लघु अजान. बोटॅनिकल नाव इहरेटिया लेविस. Ehretia Laevis. ह्या बोटॅनिकल नावांची एक गंमत आहे. झाडाचे नाव व झाडाची पहिल्यांदा नोंद करणारी व्यक्ती या दोघांचीही गुंफण नावात घातलेली असते. जॉर्ज डायनिसिअस एऱ्हेट या बोटॅनिकल कलाकाराने पहिली नोंद केली म्...
आज अकस्मात गारंबीची बी पहावयास मिळाली. हिला गायरी असेही म्हणतात. ह्याची जी वेल असते ती साधीसुधी नसते तर महावेल असते. शास्त्रीय भाषेत Liana म्हणतात त्या प्रकारची प्रचंड वेल, जी साधारण जंगलात उंच वृक्षांवर चढलेली आढळते. ह्याची शेंगही काही फूट लांब असते. अजून ही वेल प्रत्यक्ष पहायचे भाग्य मला लाभलेले नाही. शास्त्रीय नाव Entanda rheedii किंवा Entanda Puesartha. एप्रिल २०२२चा अपडेट : मी वर लिहिलेय कि हा वेल मला अजून पाहायला मिळाला नाहीय. तेव्हा पाहिला नव्हता पण आता पाहिलेला आहे. आंबोलीत कायमच्या मुक्कामाला आल्यावर आंबोली घाटातून सावंतवाडी फेऱ्या वाढल्या. अशाच एका फेरीत मला एका १० मजली झाडावर काहीतरी टांगलेले दिसले. इतक्या उंचीवर दिसतेय म्हणजे कुठल्यातरी मोठ्या पक्ष्याने घरट्यासाठी म्हणून मोठे फडके नेऊन तिथे टाकले असणार असे मला वाटले. पण तरी खात्री करण्यासाठी म्हणून पुढच्या वेळेस दुर्बीण घेऊन गेले व बघते तर...
ऑफिसात फिरताना ही झाडे अनेकदा पाहिली. प्रथमदर्शनी समुद्रफुलांची झाडे वाटली, Barringtonia Asiatica. म्हणून फारसे लक्ष दिले नाही. पण पाने जवळून पाहताना फरक लक्षात येऊ लागले. पानांचा पुंजका व रंग जरी समुद्रफुलासारखा असला तरी याची पाने वेगळी होती. समुद्रफुलांची पाने टोकाला निमुळती होतात. याची पाने टोकाला चक्क चौकोनी आकाराची होती. टोक असे नाहीच. मग शोधाशोध सुरू केली. इंडियन फ्लोरा ह्या फेसबुक ग्रुपवर माहितीगार भरपूर आहेत. तिथे नाव कळले, फाईकस लाईराटा Ficus lyrata. याच्या पानांचा आकार लायर नावाच्या एका ग्रीक वाद्यासारखा आहे म्हणून लाईराटा व फाईकस हे त्याचे कूळ. पाने तशी बऱ्यापैकी मोठी आहेत, आपला दीड पंजा मावेल इतकी. काल सहज फिरायला गेल्यावर झाडे परत दिसली. एक दोन झाडांवर हिरवी फळे लागलेली दिसली. म्हटले फळे लागली म्हणजे फुले येऊन गेली असणार आणि तरीही मला दिसली नाहीत..... पण फाईकस कुळातले झाड आहे हे समजल्यावर फुले पहावयास न मिळाल्याची चुटपुट कमी झाली. फाईकस कुटुंबात दर्शनी फुले अशी नसतात. फ...
मध्य मुंबई मराठी विज्ञान संघाने आयोजित केलेल्या भाभा अणू संशोधन केंद्रभेटीत सहभागी व्हायची संधी श्री. तुषार देसाई यांच्यामुळे लाभली. अणुशक्तीनगरात वसलेली ही निसर्गरम्य जागा बाहेरून येता जाता कित्येकदा पाहिली होती. पण आत प्रवेश मिळत नाही हे माहीत असल्याने आतला परिसर पाहण्याची खूप उत्सुकता होती. अनासाये संधी मिळतेय म्हटल्यावर मी ऑफिसचे काम बाजूला ठेऊन आधी या संधीचा लाभ घ्यायचे ठरवले. ठरल्याप्रमाणे दिनांक १६ फेब्रुवारी २०१८ ला बीएआरसिच्या वृंदावन या इमारतीत सगळे जमले. एकूण ४८ उत्साहीजण या कार्यक्रमासाठी आले होते. नेहमीप्रमाणे काहीजण उशिरा आले, त्यांच्यामुळे वेळेत आलेल्या लोकांना खोळंबून राहावे लागले. तिथेच चहा व इडली-वड्याचा आस्वाद घेऊन सगळे निघाले. आत जाण्यासाठी व फिरण्यासाठी बीएआरसीच्य बसची सोय केली होती. नंतर फिरताना एक भगिनी म्हणाली की मुंबईत फिरणाऱ्या या बसेसमधून कधीतरी फिरायला मिळावे ही खूप इच्छा होती जी आज पूर्ण झाली. आता या बसेस कॉम्प्लेक्सबाहेर फिरत नाहीत. बीएआरसीमध्ये अतिशय कडक सुरक्षा तपासणी केली जाते. कुठलीही इलेक्ट्रॉनिक वस्तू आत नेता येत नाही. मोबाईल, लॅपटॉप, पेनड्राइव...
बकेट लिस्ट हा शब्दप्रयोग मला अगदी अलीकडच्या काळात कळला. त्या आधी माझ्या फक्त इच्छा होत्या. इच्छा हा शब्दही मी चुकीचाच वापरतेय. जे काही होते त्यातल्या काहीना मुंगेरीलाल के हसीं सपने म्हणायला हवे. थिंक बिग ड्रिम बिग वगैरे मोटीवेशनल स्पिकरवाल्यांच्या बाता कानांना कितीही गोड वाटल्या तरी जर्रा फुलके आफताब नही होता हेच खरे. कित्येक इच्छा मनात चक्कर मारुन गेल्या. काही टिकल्या, काही विरल्या. काही पुर्त झाल्या, काहींची अपुर्तता आजही काळजात कळ ऊमटवते तर काही इच्छा नुसत्या आठवल्या तरी ‘ बाल बाल बच गयी मै...’ हे फिलींग येऊन आपण किती सुखात आहोत याची जाणिव मन को बाग बाग बना देती है.. काही सुप्त, काही अतीसुप्त तर काही दिवसातुन दहा वेळा तोंडुन वदल्या जात होत्या. सुप्त अतीसुप्तांचा मलाच पत्ता नव्हता. ज्या दिवसभर घोकल्या जात होत्या त्या प्रत्यक्षात न ऊतरण्याची हजार कारणे घरचे लगेच दाखवुन देत होते. (आमच्याकडे ह्या बाबतीत अजिबात हयगय केली जात नाही). तर अशीच टेरेस फ्लॅटची इच्छा मनात सुप्तावस्थेत होती. जमिनीपासुन वर कुठलाही मजला, घरातील प्रशस्त हॅाल व त्याच्या समोर अतीप्रशस्त अशी टेरेस, त्यावर सुंदर झ...
अधून मधून माझे बागकामाचे खुळ डोके वर काढते. काहीतरी लावत राहते बागेत, काहीतरी काढत राहत बागेतून. फोटो काढायचा उत्साह मात्र जबरा आहे. शेवगा खूप भराभर वाढतो. गेल्या जुनमधला फोटो असावा हा असे वाटतेय. घरची बाग
टिप्पण्या